Αυτά

Στάθηκα τυχερός στη ζωή μου. Γεννήθηκα σε μια πλούσια χώρα, σε μια οικογένεια που όλα έρρεαν άφθονα, χρήμα, νταντάδες, ιδιαίτερα φροντιστήρια. Το εργοστάσιο παραγωγής εμφιαλωμένου νερού του πατέρα μου ήταν από τα μεγαλύτερα, οι ορίζοντες ήταν ανοιχτοί για μένα. Δεν χρειάστηκε να δώσω πανελλήνιες εξετάσεις, στα δεκαοκτώ μου έφυγα στην Αμερική, σ' ένα από τα καλύτερα και ακριβότερα Πανεπιστήμια, ώστε επιστρέφοντας να μεγαλώσω ακόμα τις επιχειρήσεις του πατέρα μου.  Όταν το καλοκαίρι του '20 έβλεπα την Ελλάδα να γίνεται ένα απέραντο εργοτάξιο και να αναπτύσεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, ήταν η πρώτη φορά που αγχώθηκα στη ζωή μου, μήπως και δεν προλάβω το αεροπλάνο της απογείωσης. 

Τελικά το πρόλαβα, βρήκα αμέσως δουλειά, ακριβοπληρωμένη και αναπαυτική. Χαίρομαι να ανταλάσσω ιδέες με τον Πρωθυπουργό, πως εμείς οι νέοι που ξενιτευτήκαμε, μπορούμε πια να επιστρέφουμε μαζικά στην Ελλάδα και να συμμετέχουμε στο θαύμα που συντελλείται. Κύριε Πρωθυπουργέ σας ευχαριστώ γιατί στο προσωπό μου τιμάτε τη νεολαία, δείχνοντας το δικό μου παράδειγμα σ' αυτό το δημοκρατικό συνέδριο. 

Το κενό

Πήρε την θλίψη και την έκανε κομμάτια,  μαζεύτηκαν πολλά. Ύστερα φόρεσε ένα λευκό μακό, το σορτς της γυμναστικής, αθλητικά παπούτσια και βγήκε στη βροχή. Άρχισε να τρέχει, θα έφτανε ως εκεί που θα συναντούσε το κενό.

Ήθελε πια να ξεφορτωθεί ότι τον γέμιζε, όνειρα, σκέψεις, ιδανικά.

Στα πρώτα βήματα πέταξε την πολιτική σκέψη του, δεν τον πήγε πουθενά, τον βάραινε από παιδί. Μετά άφηνε την βροχή να του ξεπλύνει και το τελευταίο όνειρο, του δέσμευαν τη σκέψη του.  Όσο έτρεχε άφηνε ίχνη ζωής που δεν κατέκτησε. Πέταξε ολόκληρη τη σκέψη του κι ένοιωσε ανάλαφρος.  Ήθελε μόνο να συναντήσει το κενό, έτρεχε και πέταγε...

Στη λίμνη άδειασε όλα τα βιβλία που διάβασε, τα τραγούδια που αγάπησε, τις γυναίκες που λάτρεψε. Η λίμνη ανέβασε τη στάθμη της, αυτός την αντοχή του.

Έτρεχε τώρα μέσα στο δάσος, ψιθύρισε όλους τους φίλους του στους θεόρατους κορμούς της οξιάς, τους χάρισε όλους.

Ποιά πατρίδα, ποιά οικογένεια, ποιά γλώσσα; Όλα στο ποτάμι που έτρεχε τώρα ορμητικό μαζί του να συναντήσει τη θάλασσα. 

Ακούμπησε την πλάτη του σε μια βελανιδιά, ξεφορτώθηκε τα ιδανικά, ποιά ιδανικά, πολεμικές σημαίες έγιναν όλα. Κοντοανάσαινε, η βροχή δυνάμωσε, ήταν χιλιόμετρα μακριά απ' τη ζωή του. 

Ήθελε, λέει, να συναντήσει το κενό. 

Τρέχοντας πέταξε όλα τα συναισθήματα, όλες τις εμμονές του. Η μελαλύτερη εκείνη που τον πήγαινε στο κόκκινο, πως ο κόσμος θ' αλλάξει. 

Νύχτωσε, σκοτάδι, το κρύο του Νοέμβρη, δεν έβλεπε τίποτα, έτρεχε στα τυφλά. 

 Μια στιγμή πεθύμησε το φεγγάρι, πέταξε και τις επιθυμίες μαζί με τις ευχές που έκανε. 

Άκουγε μόνο την καρδιά του, χτυπούσε τώρα δυνατά. Σκέφθηκε να την ξεριζώσει, πως όμως; 

Αντί γιαυτό έβγαλε το ένα του μάτι, το χάρισε στο σκοτάδι. Αν έβλεπε το σκοτάδι το φως, θα ήταν διαφορετικά. Αν η ζωή έβλεπε τον θάνατο, δεν θα έτρεχε τώρα στο κενό.

Πάντα οι νέοι

Αν εκείνη την ημέρα του Νοέμβρη δεν επαναστατούσαν οι νέοι, δεν θα ήταν η απαρχή της πτώσης της χούντας. Ήταν το τριήερο της εξέγερσης που γιορτάζουμε, Νοέμβρης του '73. Ήταν η σπίθα που έβαλε τη φωτιά. Άνθρωποι και άνθρωποι αγωνίσθηκαν, φυλακίστηκαν τα επτά χρόνια που η "Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών" έβαλε τη χώρα στο γύψο. Ο γύψος όμως σπάει εύκολα, δεν είναι μπετόν. Η δικτατορία έπεσε τελικά με τα γεγονότα της Κύπρου τον Ιούλη του '74.

Μπροστά οι νέοι, οι νέοι σε ηλικία, οι νέοι σε ιδέες. Μήπως και τότε οι πολλοί δεν σώπαιναν; Μήπως και τότε πολλοί δεν συνεργάστηκαν, δεν πλούτισαν, δεν ασπάστηκαν το όφελος της σιωπής και του ναζισμού; Αυτοί ήταν το στήριγμα του εφτάχρονου ολοκληρωτισμού.

Το Πολυτεχνείο είναι το ορόσημο του αγώνα.

Ψωμί- Παιδεία-Ελευθερία ήταν το σύνθημα τότε. Ας αναρωτηθούμε ποιό είναι σήμερα, σχεδόν μισό αιώνα μετά.

"Το πρώτο βράδυ της κατάληψης του Πολυτεχνείου μια ομάδα περίπου εκατό χουντικών νεολαίων της οργάνωσης Κόμμα 4ης Αυγούστου (Κ4Α) του Κώστα Πλεύρη μαζί με ασφαλίτες και παρακρατικούς αποφάσισαν να οργανώσουν εισβολή στο Πολυτεχνείο, αλλά ελλείψει σχεδιασμού και ηγεσίας περιορίστηκαν στην παρεμπόδιση της τροφοδοσίας των φοιτητών από εξωτερικές ομάδες περιφρούρησης".

Ποιός ήταν αυτός ο Πλεύρης;

Τα γεγονότα, τα σύμβολα, οι νέοι. Αν τα λόγια τα παίρνει ο αέρας, οι πράξεις μένουν ανεξίτηλες και σημαδεύουν την πορεία μας. 

Ο Διομήδης Κομνηνός μαθητής ακόμα, έπεσε νεκρός, δεν πρόλαβε να ζήσει. Δεκάδες οι νεκροί εκείνη τη μέρα. 17 Νοέμβρη. 

Το Πολυτεχνείο τότε ήταν η κορύφωση του αγώνα ενάντια στη στυγνή δικτατορία. 

Ας αναζητήσουμε και σήμερα εκείνους τους τρόπους αντίστασης, απέναντι στη φτώχια, στην αδικία, στη βία που ασκει η εκάστοτε εξουσία στο σώμα του λαού, ώστε να επιπλέει στις δάφνες της. 

Μόνο έτσι τιμούμε το Πολυτεχνείο, εκείνους τους νεκρούς. Οι νεκροί πάντα είναι νεκροί, όπως και να σκοτώνονται, με όποιο τρόπο. 

Οι νέοι έχουν τον πρώτο λόγο, τους ανήκει το μέλλον.

Είμαστε όλοι μετανάστες

Αν στη χώρα που γεννήθηκες, μεγάλωσες, σπούδασες, έκανες όνειρα, δεν έβρισκες δουλειά να ζήσεις

Αν βομβάρδιζαν το σπίτι σου, γύρω πόλεμος και φωτιά, τι θα έκανες;

Αν όταν έφτανες μες τα σκοτάδια σ' ένα ξέφωτο και κάποιος σ' έσπρωχνε στον γκρεμό

Αν ήθελες τα παιδιά σου να μεγαλώσουν, να μην τα σκοτώσει μια σφαίρα

Αν κάποιος δεν σου έσωζε τη ζωή από βέβαιο πνιγμό

Αν ξεπάγιαζες στον χειμώνα, αν αρρώσταινες και δεν είχες ένα κρεβάτι του πόνου

Αν έχανες ότι είχες και δεν είχες και άντεχες ακόμα

Αν δεν έφταιγες σε τίποτα εσύ και ειρηνικά ήθελες να ζήσεις

Αν έπαιζαν στα ζάρια τη ζωή σου, στους αριθμούς την υπαρξή σου

Αν η ζωή σου ήταν επικηρυγμένη

Αν πίστευες σε κάποιο Θεό

Τώρα σε πιο Θεό να πιστέψεις;

Τόση τραγωδία, κανένας Θεός δεν την αντέχει. 

Μόνο τέρατα με τα όπλα στα χέρια, ηδονίζονται στην επίγεια κόλαση.

Σημείωση

Αχνό πράσινο, παίζει κρυφτό με τα πεσμένα κίτρινα φύλλα, γυαλίζουν λικνίζοντας τα λαδιένα φύλλα τους οι ελιές, ο ήλιος λάμπει μέσα Νοέμβρη.

Κλείνει ο κύκλος για τα  ανοιξιάτικα φυτά, ντομάτες, πιπεριές, μπάμιες μελιτζάνες.Μικρός, νόστιμος, εποχιακός, θα ξεκουραστεί το χειμώνα, θα περιμένει την άνοιξη ν' ανοίξει πάλι.

Αέναη η ζωή στο χωράφι, υπερτονίζει τις εποχές, σε πάει απ' το χέρι, σε κοιτά στα μάτια. Τα δέντρα θα ρίξουν τα φύλλα, νυχτώνει νωρίς, τα δέντρα βγάζουν τα ρούχα τους και κοιμούνται γυμνά τον χειμώνα, θέλουν τις μεγάλες μέρες, μόνο φως της άνοιξης και του καλοκαιριού. 

Οι ελιές, ακούραστες, πάντα καλοντυμένες, δεν κλείνουν μάτι, μέρα νύχτα, όλο το χρόνο. 

Όμορφα βραδιάζει απόψε...

Η μαγεία του ραδιοφώνου και η κραυγή απόγνωσης της κοινωνίας

 Η μαγεία του ραδιοφώνου και η κραυγή απόγνωσης της κοινωνίας

Ηλιόλουστη μέρα του Νοέμβρη, τα μάτια δεν χορταίνουν την ομορφιά της φθινοπωρινής ανταύγειας, τα αυτιά κουράζονται στην κραυγή απόγνωσης μιας κοινωνίας που βυθίζεται ολοένα στη μοναξιά της ανημπόριας.

Ο ιστορικός σιδηροδρομικός Βόλου κλείνει εν μια νυχτί, η μουσικός που δούλευε αναπληρώτρια στο σχολείο είκοσι χρόνια φέτος την έστειλαν στην ανεργία, οι μουσικοί διεκδικούν επίδομα ανεργίας που έπρεπε να πάρουν τον Ιούλιο, τα κενά στα σχολεία ναι μεν, αλλά οι εκπαιδευτικοί δεν φτάνουν,    άνθρωποι με άδεια τεπόζιτα ξεπαγιάζουν από τώρα, γιατροί και νοσοκομεία σηκώνουν τα χέρια ψηλά, νέος πέθανε από covid διασωληνωμένος εκτός ΜΕΘ, ντελιβεράς στο Βόλο, ξεψύχαγε δυό μέρες εκτός ΜΕΘ, από θαύμα βρέθηκε την τρίτη μέρα, όλοι λίγο πολύ επιβάλλεται πρόσκαιρα να πιστέψουμε στα θαύματα. Επίσης επιβάλλεται να μην αρρωστήσουμε γιατί οι ΜΕΘ τέλος. Κάποιος έλεγε πως είναι πεταμένα λεφτά οι ΜΕΘ, μόνο τα όπλα είναι επένδυση, τουλάχιστον να πεθαίνουμε ελεύθεροι.

Μετά στο ραδιόφωνο καπάκι πέφτει το τραγούδι, είναι άλλο να πεθαίνεις για την Ελλάδα και άλλο εκείνη να σε πεθαίνει. Η μαγεία του ραδιοφώνου, εκεί που σε βομβαρδίζει, εκεί σε ανασταίνει. 

Στη τηλεόραση δεν είναι έτσι, δείχνουν κάτι σύριγγες να, σαν να μας λένε μακριά απ' το εμβόλιο, βέβαια πάντα έτσι γίνεται με την εικόνα, είναι το παραβάν που κρύβει ότι κρύβεται. 

Το ραδιόφωνο απλώνεται στο χωράφι, νομίζω πως χωρίς αυτό δεν θα μεγάλωναν τα δέντρα. Θα μαράζωναν αν τους άνοιγα την τηλεόραση, όπως καρφώνονται οι άνθρωποι στον καναπέ και αποβλακώνονται. 

Ένας ιδιωτικός γιατρός διαμαρτύρεται, που θα αφήσω τους ασθενείς μου λέει αν με επιτάξουν τη Δευτέρα, κάνει πρόβα στο ραδιόφωνο να τους τα πει, αύριο στην Αθήνα. Οι άλλοι κάνουν πρόβα να τον ακούσουν; Προβαρισμένοι είναι από χρόνια, τον βεβαιώνει η δημοσιογράφος. 

Να τώρα, έτσι μου γουστάρεις έτσι σ' αγαπώ, τα κίτρινα πεσμένα φύλλα στροβιλίζονται, βοηθάει και το αεράκι βέβαια, γειά σου κοπελάρα μου, όλα είναι υπό έλεγχο λέει η κυβέρνηση, δυστυχώς ένα ποσοστό θα πεθάνουμε, αριθμοί είμαστε...κι αλλού πεθαίνουν λέει η κυβέρνηση, δεν είναι τίποτα θα περάσει, τι στο ράντσο, τι στην ΜΕθ, μας πετάει κι έναν Γιάλομ, τίποτα δεν θα καταλάβεις και ξεμπέρδεψε. 

Αλλάζω σταθμό, εμείς τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο, ο Ξυλούρης, ο Ρίτσος.

Βαβέλ

Όταν δημιουργείς και υπηρετείς ένα σύστημα, πέρα των ορίων της φύσης, κάποια στιγμή ο πύργος θα καταρρεύσει.

Ποιά είναι τα όρια του καπιταλισμού, πόσο ακόμα ο άνθρωπος θα ζει αφύσικα, πόσες αντοχές υπάρχουν ακόμα στο χιλιομπαλωμένο σώμα της ανθρωπότητας.

Έχεις την αίσθηση πως οι μισοί κτίζουν και οι άλλοι μισοί γκρεμίζουν. Δυστυχώς δεν είναι αίσθηση πια, είναι η πραγματικότητα με τα χέρια ψηλά.

Η κλιματική αλλαγή, όπως αρέσκονται να την λένε, δεν προέκυψε κεραυνός εν αιθρία, κουβέντα για την αιτία οι υπέρμαχοι του πύργου της Βαβέλ. Βέβαια δεν υπάρχει χρόνος για τέτοιες σκέψεις, προέχει το κέρδος επί πτωμάτων.

Φυτοφάρμακα στη γη, μόλυνση του αέρα με κάθε ρύπο, τερατουπόλεις χωρίς εξαερισμό, λύματα στα ποτάμια, καταστροφή των δασών, υπερκατανάλωση, δάνεια από το μέλλον οι αχόρταγες ορέξεις.

Να γυρίσουμε πίσω; 

Μα τα χημικά αυξάνουν το κέρδος, ο θεσσαλικός κάμπος είναι τίγκα, ο καρκίνος σε αυξημένα ποσοστά, η μνήμη του Τσερνομπίλ ακόμα τρομοκρατεί...

 Οι μικρές τοπικές κοινωνίες χάνονται, αφομοιώνονται στο γιγάντωμα του κέρδους. Αν είσαι μικρός δεν δεν επιβιώνεις, γίνε coca cola. Όχι, προτιμώ να γίνω ο παππούς μου, ποτέ δεν έπινε coca cola. 

Τι κάνουμε τώρα; 

Για την ώρα ακούμε ένα ποτήρι κρασί την ημέρα, πίνουμε ένα τραγούδι, μεθάμε ένα βιβλίο.. Μπερδεμένα έγραψα το τελευταίο; Μα είναι. 

Μόνο η μικρή ελιά είναι ξεκάθαρη, λούστηκε στη χτεσινή βροχή, λάμπει σήμερα στον ήλιο.

Το βράδυ έχω βρει...

 “Tο βράδυ έχω βρει έναν ωραίο τρόπο να κοιμάμαι. Τους συγχωρώ έναν-έναν όλους.” Τάσος Λειβαδίτης

Ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός, ένα ολόκληρο σύμπαν. Σώμα, νους, καρδιά, όνειρα, ζωή. Ο φυσιολογικός κύκλος, γεννήθηκα, έζησα, πέθανα.  Ο αφύσικος θάνατος, το ατύχημα, η αρρώστια, ο πόλεμος, τεμαχίζουν τον κύκλο, τσαλακώνουν τη ζωή μας. Τις περισσότερες φορές ο ίδιος ο άνθρωπος σκοτώνει τη ζωή, μετά από συνεχείς πυροβολισμούς κάποτε θα την πετύχει.

Ανταγωνισμός, ατομικισμός, ωφελιμισμός στον αριθμητή, εγωισμός στον παρονομαστή. Το αποτέλεσμα η ζούγκλα του καπιταλισμού 

Από την άλλη πλευρά η συνεργασία, η αλληλεγγύη, το ουσιαστικό ανθρώπινο, μια ζυγαριά που προσπαθεί να αντισταθεί στην κατάρευση.

Δεν ευνοούν οι συνθήκες την ομορφιά του ζειν αξιοπρεπώς, βαραίνει η ασχήμια. Ο εγωισμός στα ύψη, εγώ είμαι, κοιτάτε πόσο ωραίος είμαι, εγώ είμαι καλά και αδιαφορώ. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός είναι παράδειγμα στο κοπάδι του. Πετάει ένα αυτή είναι η ζωή και  μπράβο ρε μεγάλε...ένα μίλι και ξεπλέξαμε με όλα. 

Τα σύννεφα σκεπάζουν τον ουρανό, κρύβουν τον ήλιο σήμερα, γλυκιά φθινοπωρινή μελαγχολία απλώνεται στο χωράφι, μαζί της κι ένα ποίημα του Τάσου Λειβαδίτη, συγχώρεσέ τους όλους, έναν-έναν, τόσοι είναι, τόσα μπορούν. Είναι και το πιο δύσκολο, να σταθείς πάνω απ' την ανθρώπινη αδυναμία. 

"Ο ανώτερος άνθρωπος έχει

απαιτήσεις από τον εαυτό του. Ο κατώτερος άνθρωπος από τους άλλους" έλεγε ο Κομφούκιος

Αν δεν μπορείς, ρώτα τη μικρή ροδιά. Το μυστικό είναι στη ρίζα, κάηκε, ξαναγεννήθηκε, χάρισε την ομορφιά της ενηλικίωσης, είναι μακρύς ο δρόμος ως τους καρπούς.

Τα δέντρα σε μαθαίνουν την υπομονή

Φυτεύεις ένα μικρό γυμνόριζο κλαδάκι και πορεύεσαι μαζί του. Αν δεν το φροντίσεις δεν μεγαλώνει, θα πεινάσει, θα διψάσει, θα αρρωστήσει. Όπως ένα παιδί.

Τι θέλουν τα δέντρα, νερό και λίπασμα (βιολογικό πάντα) , έλεγε ο Τάκης, δεν είναι απαιτητικά. Θέλουν βέβαια και ψέκασμα με χαλκό, θέλουν κλάδεμα, θέλουν ξεχορτάριασμα, θέλουν κάθε μέρα να τα προστατεύεις από επικίνδυνους εισβολείς. Όπως τον Ιούνιο που σμήνη από σκαθάρια πάνε και τρώνε τα φύλλα τους, ω τι απογοήτευση να βλέπεις τις μηλιές χωρίς φύλλα!

Δεν είχα καμία σχέση πριν χρόνια με τη ενηλικίωση και τη ζωή του δέντρου. Τώρα έχω; Όπως μαθαίνεις τη ζωή, μαθαίνεις και τα οπωροφόρα δέντρα.

Όλες οι ροδιές κάηκαν απ' τον πάγο του Φλεβάρη, μικρές τρυφερές, πως να αντέξουν, δεν πρόλαβαν να μεγαλώσουν, να αντισταθούν στα κρύσταλλα του χειμώνα. Ξανά από την αρχή, καινούρια βλαστάρια γεννήθηκαν απ' τη ρίζα, πόσο γρήγορα μεγάλωσαν μες το πύρινο καλοκαίρι. Οι ελιές τσουρουφλίστηκαν κι αυτές, νάτες που ξαναγέννησαν τα βλαστάρια τους. Η πασχαλιά δεν άντεξε, αυτή σκοτώθηκε νωρίς.

Τα δέντρα σε μαθαίνουν την υπομονή.

Αν όμως μεγαλώσουν, αν γίνουν τουλάχιστον πέντε χρονών, λες ότι κατάφερα την ομορφιά και τους καρπούς. Άξιον εστί.

Φωτο: Ιούνιος 2021